Sëmundjet e syrit që mund të trajtohen me lazer syri:
5 months Victor Derhartunian
Kushtet e shikimit të gabuar, të njohura gjithashtu si gabime refraktive, nuk janë sëmundje në kuptimin klasik, por janë anomalitë në thyerjen e dritës përmes syrit, që e bëjnë që drita të mos fokusohet saktë në retinë.
Megjithatë, ato mund të klasifikohen si devijime nga gjendja normale e shëndetshme, kështu që ato bien nën përkufizimin e sëmundjeve në një kuptim më të gjerë. Sipas kësaj, lazerizimi i syve është metoda më moderne dhe efektive për trajtimin e anomalive të mëposhtme të syve:
Shikimi i shkurtër (Miopia)
Shikimi i shkurtër (Miopia) është një gabim i shikimit, ku objektet e afërta duken të qarta, ndërsa objektet e largëta duken të mjegullta. Shkaktarët janë një formë e gjatë e globit të syrit ose një korne e kthyer tepër fort, që bën që drita të fokusohet para retinës. Simptomat tipike përfshijnë shikim të mjegullt në distancë dhe shtrëngimin e shpeshshëm të syve.
- Me Femto-LASIK, një ndarje e hollë e korneës (Flap) bëhet me një laser femtosekondar me precizitet. Më pas, indeve nën të i jepet një formë e re me një laser Excimer për të reduktuar kthesën e korneës dhe për të fokusuar dritën saktë në retinë.
- Me Trans-PRK, shtresa e sipërme e korneës hiqet dhe shtresa nën të trajtohet direkt me një laser Excimer. Të dyja procedurat mund të përmirësojnë ndjeshëm shikimin dhe të reduktojnë varësinë nga syzet ose lentet e kontaktit.
Shikimi i largët (Hyperopia)
Shikimi i largët (Hyperopia) është një gabim i shikimit ku njerëzit shohin më qartë objektet e largëta se ato të afërta. Kjo shkaktohet nga një glob i shkurtër i syrit ose një korne e sheshtë, duke bërë që drita të fokusohet pas retinës. Simptomat përfshijnë shikim të paqartë në objektet e afërta, dhimbje koke dhe lodhje të syve, veçanërisht gjatë aktiviteteve si leximi ose puna në kompjuter.
Femto-LASIK dhe Trans-PRK përdoren po ashtu si në miopi. Vetëm që heqja e korneës përshtatet në mënyrë që thyerja e dritës të optimizohet që të mund të shihni qartë edhe në afërsi.
Deformimi i korneës (Astigmatizmi)
Deformimi i korneës, i njohur gjithashtu si Astigmatizmi, është një gabim i shikimit ku korneja ose kristali është e kthyer në mënyrë të pasaktë. Këto anomali shkaktojnë që rrezet e dritës të bien në kënde të ndryshme mbi retinën, duke çuar në shikim të paqartë ose të deformuar. Simptomat tipike përfshijnë shikim të mjegullt, dhimbje koke dhe lodhje të syve, veçanërisht pas një përpjekjeje intensive vizuale.
Shikimi i moshës (Presbiopia)
Presbiopia, e njohur gjithashtu si shikimi i moshës, është një gabim i shikimit që ndodh me kalimin e moshës, ku aftësia e syrit për të parë objektet e afërta qartë zvogëlohet gradualisht. Ky ndryshim ndodh zakonisht pas moshës 40 vjeçare dhe shkaktohet nga ngurtësimi i kristalit dhe humbja e elasticitetit të tij. Simptomat tipike përfshijnë vështirësi në leximin e shkronjave të vogla ose në fokusi mbi objektet e afërta, që shpesh shkaktojnë dhimbje koke dhe lodhje të syve.
PresbyMAX me laser Excimer
PresbyMAX është një procedurë speciale lazer për sy që është zhvilluar për korrigjimin e shikimit të moshës (Presbiopia). Ky metod përdor teknologjinë e lazerit Excimer për të modeluar korneën në mënyrë që të mundësojë shikim të qartë në të dy distancat, afër dhe larg.
PresbyMAX përdor një qasje multifokale, ku laseri formon zona të ndryshme të korneës në mënyrë të ndryshme për të krijuar disa pika fokusi. Kjo i mundëson syrit të përqendrohet në objektet në distanca të ndryshme. Zona qendrore e korneës korrigjohet për shikimin afër, ndërsa zonat periferike përshtaten për shikimin e largët.
Keratokonus
Keratokonus është një sëmundje progresive e syrit ku korneja gradualisht bëhet më e hollë dhe merr një formë konike. Kjo çon në shikim të deformuar dhe të paqartë. Shkaktarët e saktë ende nuk janë të kuptuar plotësisht, por faktorët gjenetikë dhe faktorët mjedisorë si fërkimi i tepërt i syve mund të luajnë një rol. Simptomat tipike përfshijnë shikim të paqartë, ndjeshmëri të rritur ndaj dritës dhe probleme në fokusim.
Crosslinking në vend të Femto-LASIK & Trans-PRK
Femto-LASIK dhe Trans-PRK nuk janë opsionet primare të trajtimit për Keratokonus, pasi këto procedura mund të destabilizojnë më tej korneën tashmë të dobësuar. Në vend të kësaj, shpesh përdoret Corneal Cross-Linking (CXL) për të forcuar korneën dhe për të ndaluar përparimin e sëmundjes.
- Corneal Cross-Linking (CXL): Në këtë procedurë, korneja është e ngopur me Riboflavin (Vitamin B2) dhe më pas i nënshtrohet rrezatimit me dritë UV. Kjo forcon lidhjet ndërmjet fibrave të kolagjenit të korneës dhe rrit stabilitetin e saj.
- Metodat e ndihmuara nga laser: Në disa raste, mund të përdoret një kombinim i Cross-Linking dhe metodave të tjera të bazuara në laser për të rrafshuar sipërfaqen e korneës dhe për të përmirësuar cilësinë e shikimit.
Kjo trajtim mund të ndalë përparimin e Keratokonusit dhe në disa raste të përmirësojë cilësinë e shikimit, por shërimi i plotë i ndryshimeve strukturore nuk është gjithmonë i mundur.
Sëmundjet që nuk mund të trajtohen me lazer të syve
Katarakti / Star i Bardhë – Kirurgjia e kristalit në vend të lazerizimit të syve
Katarakti, gjithashtu i njohur si Star i Bardhë, është një turbullim i kristalit të natyrshëm të syrit që çon në shikim të mjegullt. Ky problem zakonisht ndodh me kalimin e moshës, por gjithashtu mund të shkaktohet nga lëndime ose sëmundje të tjera si diabeti. Simptomat tipike përfshijnë shikim të mjegullt, ndjeshmëri ndaj dritës, përkeqësim të shikimit gjatë natës dhe humbje të vazhdueshme të qartësisë së shikimit.
Pasi katarakti nuk mund të trajtohet me lazer të syve, metoda më e zakonshme dhe efektive e trajtimit është operacioni i kataraktit. Në këtë procedurë, kristali i turbulluar hiqet dhe zëvendësohet me një kristal intraokular të qartë (IOL).
Nëse kristali i natyrshëm zëvendësohet me një kristal multifokal, gjithashtu mund të korrigjohen gabime të tjera të shikimit. Pas kësaj, përdorimi i syzeve ose lentet e kontaktit nuk janë më të nevojshme.
Glaukomi / Star i Gjelbër
Glaukomi, gjithashtu i njohur si Star i Gjelbër, është një grup sëmundjesh të syrit që dëmtojnë nervin e syrit dhe mund të çojnë në humbje të shikimit ose verbëri. Ai shpesh shkaktohet nga një rritje e presionit të syrit që dëmton nervin e syrit për një periudhë të gjatë. Simptomat tipike përfshijnë humbjen e ngadaltë të shikimit periferik, shikimin si në tunel dhe në stadet e avancuara shikimin e mjegullt dhe njolla të verbëra në fushën e shikimit.
Pasi Glaukomi nuk mund të trajtohet vetëm me lazer të syve, opsionet e tjera të trajtimit përfshijnë:
- Medikamentet: Pika në sy dhe medikamente orale që ulin presionin e syrit.
- Trajtimet me lazer: Procedura si Trabekuloplastika e Laserit Selektiv (SLT) dhe Trabekuloplastika e Laserit Argon (ALT) mund të përmirësojnë rrjedhën e lëngut të syrit dhe të ulin presionin.
- Kirurgjia: Në raste të avancuara, mund të nevojiten ndërhyrje kirurgjikale si Trabekulektomia ose përdorimi i implantateve për të ulur përhershëm presionin e syrit.
Degjenerimi makular
Degjenerimi makular i lidhur me moshën (AMD) është një sëmundje kronike e syrit që prek pjesën qendrore të retinës, makulën, dhe çon në humbje të vazhdueshme të shikimit qendror. Kjo sëmundje ndodh zakonisht me kalimin e moshës dhe mund të paraqitet në dy forma: AMD e thatë dhe AMD e lagësht.
Shkaktarët përfshijnë faktorë gjenetikë, pirjen e duhanit dhe një dietë të pa shëndetshme. Simptomat janë shikimi i paqartë ose i deformuar, njolla të errëta ose bosh në fushën qendrore të shikimit dhe vështirësi në njohjen e fytyrave ose leximin.
- AMD e thatë:
- Ndrërrimet e stilit të jetës: Një dietë e balancuar, e pasur me antioksidantë dhe acidet yndyrore omega-3, mund të ngadalësojë përparimin.
- Suplementet e vitaminave: Suplementet e caktuara të vitaminave dhe mineraleve (p.sh. formula AREDS) mund të ngadalësojnë përparimin e sëmundjes.
- AMD e lagësht:
- Injeksionet: Medikamentet anti-VEGF injektohen direkt në sy për të ndaluar rritjen e enëve të gjakut abnormale dhe për të përmirësuar qartësinë e shikimit.
- Terapi me laser: Në disa raste mund të përdoret terapia fotodinamikë (PDT), ku përdoret një substancë fotosensibile për të shkatërruar enët e gjakut abnormale.